PRACOWNIA 24.05.2006

Karkonosze zagrożone rozwojem infrastruktury turystycznej

W Karkonoszach – jednym z najcenniejszych pod względem przyrodniczych rejonie Dolnego Śląska, prowadzone są działania na rzecz intensywnego rozwoju infrastruktury narciarskiej. Jeżeli dojdzie do realizacji zamiarów inwestora, zostaną naruszone siedliska i gatunki chronione prawem krajowym i międzynarodowym.

Karkonosze pod względem przyrodniczym są jednym z najbardziej wartościowych przyrodniczo regionów Dolnego Śląska. Aspekt ten przed laty zadecydował o tym, by utworzyć Karkonoski Park Narodowy, Międzynarodowy Rezerwat Biosfery UNESCO, a w ostatnim czasie by teren ten zakwalifikowano do europejskiej sieci Natura 2000. Niepodważalnym jest również fakt, iż teren ten jest bardzo atrakcyjny pod względem turystycznym. Z tych właśnie względów Karkonosze są od wielu lat przedmiotem zainteresowania zwolenników rozwoju infrastruktury narciarstwa zjazdowego. Wieloletnia promocja gminy Szklarska Poręba opiera się niemal wyłącznie na tej wąskiej formie turystyki masowej. Pomijano inne walory turystyczne – produkty regionalne, narciarstwo biegowe, unikatowe środowisko przyrodnicze i in. Jako miejsce do narciarstwa zjazdowego promuje się wyłącznie teren Karkonoskiego Parku Narodowego.

Od 1992 r. prowadzone są działania na rzecz rozbudowy kompleksu narciarskiego w rejonie góry Szrenica. Wieloletni spór pomiędzy inwestorem i gminą Szklarska Poręba z jednej strony, a Karkonoskim Parkiem Narodowym z drugiej – został oficjalnie zakończony w 2004 r. zawarciem kompromisu. Według niego, gwarantuje zarówno rozwój infrastruktury narciarskiej w rejonie Szrenicy, jak i uwzględnia ochronę cennej przyrody tego rejonu Karkonoszy.

Naszym zdaniem „kompromis” nie uwzględnia jednak zasad ochrony przyrody – nie udało się wyprowadzić lokalizacji nowych inwestycji poza rejon o cennych walorach przyrodniczych. Uzgodniony wariant wyciągu na Szrenicę oraz rozwój sieci nartostrad i infrastruktury towarzyszącej doprowadzi do fragmentaryzacji kompleksu leśnego. Realizacja przedsięwzięcia w znaczący sposób spowoduje pogorszenie stanu siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt (w tym o znaczeniu priorytetowym), dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, i które są chronione polskimi przepisami. Szczególne obawy wzbudza oddziaływanie na zagrożone gatunki ptaków (m.in. na cietrzewia, orła bielika, sóweczkę, włochatkę, podróżniczka, dzięcioła czarnego) oraz siedlisk przyrodniczych (m.in. zarośla z kosodrzewiną, murawy bliźniczkowe, torfowisko).

Poza bezpośrednim oddziaływaniem na środowisko przez budowę i funkcjonowanie infrastruktury narciarskiej, dojdzie presja wywołana przepustowością nowego wyciągu – kilkakrotnie wyższa od już istniejącego. Należy również wziąć pod uwagę fakt, iż mogące wystąpić oddziaływania skumulują się z tymi, które już dziś są wywierane przez istniejący system wyciągów i nartostrad.

Na przełomie 2005/2006 roku inwestor rozpoczął procedurę lokalizacyjną dla rozwoju infrastruktury narciarskiej. Opiera się ona o wariant „kompromisowy” z 2004 r., przy czym nie jest ona nawet w pełni z nim zgodna, w rzeczywistości inwestor nawet nie określa istotnych szczegółów realizowanego wariantu. Jak dotąd nie została prawidłowo przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na środowisko. Wykonana dokumentacja zawiera istotne niedomówienia i błędy merytoryczne, nie zawiera odpowiedniej inwentaryzacji przyrodniczej, nie określa rzetelnie różnych wariantów przedsięwzięcia oraz nie odnosi się do chłonności ekologicznej obszaru objętego oddziaływaniem planowanej inwestycji.

Obecnie przed Burmistrzem Gminy Szklarska Poręba toczy się postępowanie administracyjne w sprawie lokalizacji przedmiotowego przedsięwzięcia. W postępowaniach dotyczących inwestycji bierze również udział m.in. Karkonoski Park Narodowy, Wojewoda Dolnośląski oraz Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych we Wrocławiu. Wałbrzyski Oddział Pracowni na rzecz Wszystkich Istot zdecydowanie sprzeciwia się realizacji planowanej inwestycji narciarskiej na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego. Domagamy się weryfikacji dotychczasowych ustaleń i „kompromisu” zawartego w 2004 roku.

Swoje uwagi przedstawiliśmy już organom administracji odpowiedzialnym za wydanie zgody na realizację przedsięwzięcia. Liczymy na to, iż wyrażą one stanowisko zgodne z zasadami ochrony przyrody wynikającymi z wartości przyrodniczych, dla których teren, który jest planowany pod realizację inwestycji, został objęty prawnymi formami ochrony.

Artykuły w Miesięczniku Dzikie Życie